راز یک لبخند زیبا، داشتن دندان‌هایی سفید و براق است. سفید کردن دندان‌ها امروزه به یکی از پر درخواست‌ترین روش‌های درمانی در حوزه‌ی دهان و دندان تبدیل شده است. در این مطلب، به بررسی سفید کردن دندان‌ها یا بلیچینگ خواهیم پرداخت.
با سلامت زیستی همراه باشید تا با روش‌های گوناگون سفید کردن دندان‌ها یا بلیچینگ آشنا شوید.
داشتن دندان‌هایی سفید و درخشان، لبخند شما را زیباتر می‌کند؛ حتی اعتماد به نفس را نیز ارتقاء داده و شما می‌توانید با خیالی آسوده و بدون شرمساری لبخند بزنید، بخندید یا غذا بخورید! یکی از روش‌های درمانی رایج و همه‌گیر در حوزه‌ی دهان و دندان که در همه جای جهان برای مردان و زنان مورد استفاده قرار می‌گیرد، روش درمانی سفید کردن دندان‌ها یا بلیچینگ است که می‌تواند نتایج بلند مدت و یا کوتاه مدتی را به همراه داشته باشد. توجه داشته باشید داشتن دندان‌های سفید، فقط و فقط اصلاح طرح لبخند نیست! بلکه در این شرایط، سلامت دهان و دندان شما نیز بهبود می‌یابد.
در روش سفید کردن دندان‌ها یا روش درمانی بلیچینگ، بدرنگی‌ها، رنگ‌دانه‌هایی که به مرور زمان باعث تغییر رنگ دندان‌ها شده است و حتی بعضی بد رنگی‌های ژنتیکی برطرف شده و دندان‌های شما، سفید و زیبا می‌شوند.
دقت داشته باشید روش‌ها و شیوه‌های متعددی وجود دارند که همگی آن‌ها ادعای سفید کردن فوری دندان‌های شما را دارند! اما بایستی قبل از هر گونه اقدام با دندانپزشک متخصص خود مشورت نمایید تا بتوانید بهترین و صحیح‌ترین روش برای سفید شدن دندان‌های خود را انتخاب نمایید.
دلایل تغییر رنگ دندان‌ها
دندان‌های شیری به طور معمول از دندان‌های بزرگسالی سفیدترند. با افزایش سن و به مرور زمان، دندان‌های بزرگسالی درخشندگی خود را به دلایل مختلفی از دست می‌دهند و اغلب تیره‌تر، زردتر و یا لکه‌دار می‌شوند؛ به همین دلیل است که دندان‌های سفید، فرد را جوان‌تر نشان می‌دهد.
تغییر رنگ دندان به دلیل تغییرات در مینا و عاج دندان است. ضخامت مینا در بعضی افراد بیشتر است که منجر به داشتن دندان‌هایی با شفافیت بیشتر میشود؛ اما به هر حال به مرور زمان بر اثر سایش مینا، شکست نور کمتر شده و رنگ عاج نمایان‌تر میشود. بهتر است بدانید علل اصلی چنین تغییراتی عواملی مانند ژنتیک، تماس با میزان بیش از حد ماده‌ی فلوراید، تتراسایکلین، مشکلات رشد، مصرف آنتی بیوتیک‌هایی مانند تتراسایکلین و داکسی سایکلین و بعضی از آنتی‌هیستامین‌ها، آنتی سایکوتیک‌ها و همچنین داروهای درمان فشار خون بالا، همچنین شیمی‌درمانی و پرتو درمانی سر و گردن، مصرف بعضی غذاها، افزایش سن به این دلیل که در زیر پوسته‌ی سخت و سفید رنگ خارجی دندان یعنی ناحیه‌ی مینای دندان بخش نرم‌تری به نام عاج قرار دارد؛ مینای بیرونی دندان به مرور زمان در اثر مسواک زدن نازک‌تر شده و مقدار بیشتری از عاج زرد رنگ از زیر مینا دیده میشود. پوسیدگی دندان‌ها، ترمیم دندان‌ها، مشکلات و بیماری‌های ریشه‌ی دندان، تنباکو و همچنین ضربه است.
شاید این سوال برای شما پیش آید که چرا ضربه سبب تغییر رنگ دندان‌ها میشود؟ بهتر است بدانید ضربه به دهان سبب میشود تا دندان با تولید مقدار عاج بیشتر به این آسیب‌دیدگی واکنش نشان دهد و چون عاج تیره‌تر از مینا است، دندان تغییر رنگ می‌دهد.
علل اصلی زردی دندان‌های جلویی عبارتند از سیگار کشیدن زیرا دو ماده‌ی شیمیایی به نام قطران و نیکوتین در توتون وجود دارد که لکه‌های مقاومی را ایجاد می‌کند، قطران تیره رنگ و نیکوتین تا زمان ترکیب شدن با اکسیژن بدون رنگ است. نیکوتین پس از ترکیب با اکسیژن، زرد رنگ میشود و لکه‌های زردی را روی سطح دندان‌ها به وجود می‌آورد، مصرف مواد غذایی دارای ماده‌ی تانن، مصرف قابل توجه قهوه و چای به سبب دارا بودن رنگدانههای قوی موسوم به کروموژن‌ها که این رنگ‌دانه‌ها به بخش سفید رنگ و بیرونی دندان‌ها می‌چسبند، هویج، پرتقال و همچنین دیگر مواد غذایی است.
درمان‌های گوناگون سفید کردن دندان‌ها
توجه داشته باشید تشخیص مناسب بودن انجام روش درمانی سفید کردن دندان یا بلیچینگ توسط دندانپزشک متخصص و در هنگام مشاوره اولیه انجام میشود. قبل از اقدام به انجام روش درمانی سفید کردن دندان‌ها، انجام جرم‌گیری و برساژ به نتیجه گیری بهتر توصیه میشود. در حال حاضر سه انتخاب اصلی برای سفید کردن دندان‌ها و همچنین از بین بردن جرم دندان‌ها وجود دارد.
براساس تشخیص و نظر دندانپزشک متخصص، سه رویکرد کلی برای سفید شدن دندان‌ها وجود دارد:
سفید کردن دندان‌ها در مطب دندانپزشکی یا Office Bleaching
این روش بلیچینگ روی یونیت دندانپزشکی یا بلیچینگ قدرتی نیز نامیده میشود. یکی از مزایای اصلی سفید کردن دندان‌ها در مطب دندانپزشک متخصص، بهبودی فوری است. توجه داشته باشید در این روش درمانی، از مقدار نسبتاً زیاد و قابل توجه ژل پراکسید هیدروژن با تمرکز بالا و در دامنه‌ی غلظتی ۲۵ تا ۴۰ درصد آن هم به صورت کنترل شده، استفاده میشود؛ این ژل باعث اکسید شدن رنگدانههای رسوب کرده بین هرم‌های مینایی شده و آن‌ها را از بین می‌برد. به طور معمول پراکسید هیدروژن بر روی دندان‌ها در فواصل زمانی ۱۵ تا ۲۰ دقیقه باقی می‌ماند، که در اکثر موارد امکان اضافه کردن مدت زمان آن تا یک ساعت نیز وجود دارد. همچنین این ماده به مرور زمان به قسمت‌های زیرین مینا در عاج دندان نفوذ می‌کند، رنگ آن را روشن‌تر کرده و باعث سفید شدن دندان میشود.
در دیگر روش سفید کردن دندان‌ها در مطب دندانپزشکی، بهره گیری از لیزر را نیز نام برد. در این روش درمانی، گارد یا ژل محافظ قبل از زدن عامل بلیچینگ بر روی لثه‌ها، به کار برده میشود. سپس عامل بلیچینگ به صورت مستقیم بر روی دندان‌ها زده میشود و سپس با لیزر گرم میشود تا تاثیرگذاری آن افزایش یافته و فرآیند درمان سریع‌تر انجام شود. توجه داشته باشید در این درمان نیز از ژل سفیدکننده قوی استفاده میشود که با لیزر فعال میشود و نتایجی فوق العاده را در پی دارد.
توجه داشته باشید ماندگاری بلیچینگ دندان‌ها با استفاده از روش لیزر درمانی حدود ۶ ماه تا ۱ سال است؛ البته به یاد داشته باشید مدت زمان سفید ماندن دندان‌ها تا حد زیادی به نوع تغذیه‌ی فرد و همچنین دقت وی در رعایت بهداشت دهان و دندان بستگی دارد. در رابطه با هزینه‌های سفید کردن دندان‌ها در مطب دندانپزشک متخصص، دقت داشته باشید این مورد بستگی به پزشک شما و همچنین تعداد جلسات درمانی دارد.
استفاده از سیستم‌های سفیدکننده دندان دارای تری تحت نظارت دندانپزشک متخصص
یک روش پر کاربرد و قدیمی دیگر برای سفید کردن دندان ها، استفاده از سیستم‌های دارای تری است که دندانپزشک متخصص آن‌ها را در مطب خود تهیه می‌کند. در مرحله‌ی اول یک تری شبیه به گارد دهانی با محلول سفیدکننده ژل مانندی پر میشود که حاوی عامل سفید کننده بلیچینگ است؛ دندانپزشک متخصص تری دهانی را به صورت سفارشی برای هر فرد بیمار می‌سازد تا به صورت کامل اندازه دهان و دندان‌ها باشد. سپس تری بر روی دندان‌ها گذاشته میشود و برای مدت زمان چند ساعت در روز و یا حتی شب‌ها بر روی دندان‌ها باقی می‌ماند. توجه داشته باشید این وسیله با توجه به شدت لکه‌ها و میزان سفید کردن دندان‌ها ۴ هفته و یا بیشتر استفاده میشود. هزینه سفید کردن دندان‌ها در این روش و رفع زردی دندان‌ها، کمتر از انجام آن در مطب دندانپزشک متخصص است.
سفید کردن دندان‌ها در خانه یا Home Bleaching با استفاده از خمیردندان و یا کیت‌های مخصوص
بسیاری از دندانپزشکان متخصص ممکن است به بیماران خود توصیه کنند از ابزارهای سفید کردن دندان در خانه استفاده کنند؛ دقت داشته باشید استفاده از این ابزارها به سادگی برای بیمار امکان پذیر است. توجه داشته باشید تمام خمیردندان‌ها به سبب دارا بودن خاصیت سایندگی ملایم به از بین بردن لکه‌های سطحی بر روی دندان‌ها کمک میکنند، اما این محصولات حاوی عامل بلیچینگ نیستند! خمیردندان‌ها رنگ دندان را تقریباً یک درجه روشن‌تر میکنند اما در روش درمانی لیزر، دندان‌ها را سه تا هشت درجه روشن‌تر می‌کند.
در این روش سفید کردن دندان‌ها، نوارها و ژل‌های سفید کننده‌ی بر پایه پراکسید هیدروژن را می‌توانید بدون نسخه از داروخانه‌ها تهیه نمایید. دستور کلی مصرف آن‌ها، در طول روز دو بار و به مدت دو هفته است. توجه داشته باشید نتایج اولیه پس از چند روز مشاهده میشود و ماندگاری نتیجه نهایی این روش درمانی سفید کردن دندان‌ها نیز حدود ۴ ماه است. همچنین روش‌های دیگری نیز برای سفید کردن دندان‌ها از جمله روکش و باندینگ کامپوزیت نیز وجود دارد.
در رابطه با این موضوع که کدام روش درمانی بهتر و موثرتر است می‌توان گفت چنانچه هر دو روش نام برده شده در ابتدا با هم انجام گیرد، نتیجه بهتر است؛ یعنی در ابتدا روش درمانی سفید کردن دندان‌ها در مطب دندانپزشکی و سپس سفید کردن دندان‌ها در خانه. شاید بتوان گفت نتیجه در زمان کمتر در روش درمانی سفید کردن دندان‌ها در مطب دندانپزشک متخصص اتفاق می‌افتد، اما نتیجه‌ی ماندگارتر در روش درمانی سفید کردن دندان‌ها در خانه حاصل میشود.
با استفاده از روش درمانی سفید کردن دندان‌ها یا بلیچینگ، دندان‌ها تا چه میزان سفید می‌شوند؟
شاید این سوال برای شما نیز پیش آمده باشد! توجه داشته باشید به این سوال نمی‌توان پاسخ واضح و قطعی داد! بسته به جنس دندان‌ها و همچنین نوع رنگدانههای رسوب کرده در بین دندان‌ها، ممکن است از یک درجه تا چندین درجه متغیر باشد. همچنین پس از انجام روش درمانی سفید کردن دندان‌ها، مدت زمانی که دندان‌ها سفید می‌مانند بستگی به بهداشت دهان و دندان فرد و همچنین رژیم غذایی او دارد. استفاده‌ی کمتر از غذاها و نوشیدنی‌های رنگ‌دانه‌دار، دندان‌ها را به مدت طولانی‌تری سفید نگه می‌دارند.
روش درمانی سفید کردن دندان‌ها یا بلیچینگ چنانچه تحت نظارت دندانپزشک متخصص انجام شود، عارضه‌ی خاصی نخواهد داشت؛ فقط ممکن است دندان‌های فرد را تا مدتی حساس کند که این مورد را می‌توان با استفاده از خمیردندان‌های ضد حساسیت درمان کرد. به یاد داشته باشید دندان‌ها رنگ را تا ۳ روز پس از درمان، جذب میکنند. توصیه می‌کنیم از نوشیدن مایعات خیلی داغ یا سرد خودداری کنید، چون دماهای بسیار بالا یا پایین باعث انقباض و انبساط دندان میشود و به لکه‌ها اجازه نفوذ می‌دهد.
برخی از روش‌های طبیعی برای سفید کردن دندان‌ها
شاید برای‌تان جالب باشد که بدانید شما می‌توانید با مواد طبیعی موجود در خانه‌ی خود و همچنین روش‌هایی ساده، اقدام به سفید کردن دندان‌هایتان نمایید! برای نمونه روش‌هایی مانند استفاده از جوش شیرین، خوردن سیب و کرفس به عنوان مسواک‌های طبیعی، خوردن توت فرنگی به سبب دارا بودن ماده‌ای به نام اسید مالیک که در سفید كردن دندان‌ها نقش موثری دارد و در انتها استفاده از پوست تازه‌ی پرتقال و نیز برگ‌های درخت برگ بو و غیره.