خونریزی و قرمز شدن لثه‌ها از علائم عارضه‌ی عفونت ناحیه‌ی لثه است که عوامل زیادی موجب بروز آن می‌شود و با گذشت زمان و در صورت عدم درمان مناسب، موجب عقب رفتن لثه‌ها و حتی آسیب دیدن استخوان‌ها می‌شود. در این مطلب، به توضیحی کوتاه در رابطه با عفونت لثه و همچنین درمان آن خواهیم پرداخت.
با سلامت زیستی همراه باشید تا با آنتی بیوتیک‌های مناسب و موثر برای درمان عفونت ناحیه‌ی لثه آشنا شوید.
عفونت لثه‌ها؛ بیماری خاموش
متورم شدن و بروز بیماری‌های مختلف لثه، فقط و فقط به دلیل عدم رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان و در نتیجه ایجاد عفونت و همچنین التهاب ناشی از وجود باکتری‌های گوناگون در جرم و نیز پلاک غذایی تجمع یافته بر روی طوق دندان‌ها اتفاق می‌افتد. که این بیماری‌ها به مرور زمان باعث از بین رفتن ناحیه‌ی لثه و همچنین استخوان دربرگیرنده‌ی دندان می‌شود؛ عفونت دندان از لایه‌ی داخلی دندان سرچشمه می گیرد که در اصطلاح علمی و دندان‌پزشکی به آن حفره‌ی پالپ گفته می‌شود. البته بهتر است بدانید این نوع بیماری خطری برای شخص ندارد.
توجه داشته باشید هنگامی که یک دندان به طور مداوم، درد ضربانی دارد و شما به سبب آن درد در طول شب بیدار شده و بد خواب می‌شوید، می‌تواند نشانه‌ای نگران کننده‌تر از یک دندان درد ساده باشد! در این شرایط ممکن است با عارضه‌ی عفونت دندان مواجه شده باشید؛ همچنین ممکن است این عفونت در ناحیه‌ی سر ریشه‌ی دندان و یا اطراف ریشه پخش شده باشد. هر فردی که علائم مرتبط با عفونت لثه را دارد بایستی فورا به دندانپزشک متخصص مراجعه نماید؛ دندانپزشک متخصص مجرب به راحتی آبسه‌ی دندان را تشخیص می‌دهد.
علائم و نشانه‌های ابتلا به بیماری‌های لثه
چنانچه به بیماری لثه مبتلا شده باشید، یک یا چند مورد از علایم زیر را تجربه خواهید کرد:
- قرمزی و تورم ناحیه‌ی لثه و همچنین خونریزی آن در هنگام مسواک زدن و حتی یا استفاده از نخ دندان
- احساس طعم بد یا بوی بد در دهان
- ایجاد پلاک یا لکه‌‌های سفید روی لثه
- پس‌روی لثه از اطراف دندان
- چرک بین لثه یا دندان
- ایجاد فاصله بین دندان‌ها یا تغییر موقعیت محل قرارگیری دندان‌ها
- لق شدن دندان‌های طبیعی و یا حتی به هم خوردن تطابق دندان‌های مصنوعی
درمان بیماری‌های لثه با استفاده از آنتی بیوتیک‌ها
درمان با استفاده از آنتی بیوتیک‌ها پس از تایید وجود عفونت ناحیه‌ی لثه با بررسی عکس رادیولوژی، هنگامی که با سایر درمان‌ها مورد استفاده قرار گیرد در متوقف کردن عفونت باکتریایی در دهان و فک بسیار مفید و موثر خواهد بود. عفونت ناحیه‌ی لثه به طور معمول پس از ۵ روز با استفاده از آنتی بیوتیک‌های تجویز شده توسط دندانپزشک متخصص، به طور کامل درمان می‌شود. توجه داشته باشید چنانچه عفونت محدود به ناحیه مورد نظر باشد، به احتمال بسیار زیاد نیازی به مصرف آنتی بیوتیک نیست! اگر عفونت در دندان‌های مجاور، فک و سایر نواحی دهان پخش شود، دندان پزشک متخصص به طور معمول از آنتی بیوتیک‌های مناسب برای توقف گسترش عفونت و همچنین درمان آن استفاده می‌کند.
عفونت باکتریایی مداوم می‌تواند باعث ایجاد بیماری حاد و جدی برای نمونه سلولیت شود. دندانپزشک متخصص برای درمان بیماری ناحیه‌ی لثه داروهای آنتی بیوتیک را در اشکال مختلف تجویز می‌کند؛ برای نمونه ممکن است آنتی بیوتیک را به صورت مستقیم و موضعی به لثه بزند یا لازم باشد آن را به صورت قرص یا کپسول ببلعید، و یا حتی آن را به صورت دهان‌شویه در دهان خود بچرخانید. در بعضی شرایط آزار دهنده‌ی عفونت لثه نیز آنتی بیوتیک‌ها در شیارهای عمیق بین دندان و ناحیه‌ی لثه قرار داده می‌شوند.
چنانچه دندانپزشک متخصص تصمیم داشته باشد تا عفونت لثه‌ی شما را با استفاده از داروهای آنتی بیوتیک درمان نماید، به احتمال بسیار زیاد پیش از تجویز داروها، جرم‌گیری و همچنین تسطیح ریشه‌های دندان‌های آسیب دیده‌ی شما را به انجام رساند. به این نکته دقت داشته باشید در صورتی که جرم و رسوب در سطح دندان‌های شما باقی بماند، داروها چندان مؤثر نخواهند بود! پس این مرحله، برای کمک بهتر و بیشتر به التیام بافت لثه به احتمال بسیار زیاد استفاده از دهان‌شویه‌های ضد باکتری و همچنین داروهای آنتی بیوتیک تجویز می‌شود؛ به طور معمول این کار به مدت ۷ الی ۱۰ روز انجام می‌شود.
ترکیبات موجود در دهان شویه‌های ضد باکتری عبارتند از کلرهگزیدین، روغن‌های فرار یا حیاتی، تری کلوزان و همچنین نمک فلزات روی و قلع که به کنترل پلاک دندانی و بوی بد دهان که در اصطلاح علمی به آن هالیتوز گفته می‌شود، کمک می‌کند. توجه داشته باشید دهان‌شویه‌های ضد باکتری دارای محلول‌های ضد عفونی کننده‌ای نیز هستند که به جلوگیری از گسترش باکتری‌ها و همچنین تکثیر آن‌ها، کمک می‌نماید و فرصت لازم و کافی را برای التیام بافت لثه فراهم می‌نماید؛ همچنین دهان‌شویه‌های ضد باکتری شیار بین لثه و دندان را تمیز نگه می‌دارد.
شما می‌توانید از داروهای ضد درد و یا مسکن برای کاهش درد ناشی از عفونت ناحیه‌ی لثه خود استفاده کنید؛ برخی از این داروها عبارتند از کپسول‌های نووافن، ژلوفن، آسیفن، مگافن و نیز داروی مسکن مفانامیک اسید و غیره که بهتر است این داروها از هر ۴ الی ۶ ساعت در طول روز مصرف شود. یا حتی شما می‌توانید از ژل دنتافورت نیز استفاده کنید؛ برای بهره گیره از این ژل که از عصاره‌ی گیاه میخک تهیه شده است، بایستی ژل را بر روی یک تکه پنبه‌ی تمیز و استریل مالیده و آن را در ناحیه‌ی دردناک لثه خود قرار دهید.
آنتی بیوتیک‌ها طیف گسترده‌ای دارند و به شیوه‌های مختلف بر میکروب‌ها تأثیر می‌گذارند. آنتی بیوتیک‌ها بیشتر در مراحل شدید عفونت ناحیه‌ی لثه مانند درمان ژنژیویت زخمی نکروزی استفاده می‌شود؛ داروهایی که ممکن است برای درمان عفونت ناحیه‌ی لثه مورد استفاده قرار بگیرند، به طور معمول شامل موارد زیر هستند:
دندانپزشک متخصص می‌تواند برای مرتفع کردن عارضه، درمان ضد باکتری موضعی را تجویز نماید که در آن ژل آنتی بیوتیک حاوی پودر داکسی سایکلین یا مینوسایکلین به طور مستقیم در زیر بافت ناحیه‌ی لثه جای‌گذاری می‌شود و این ناحیه به مدت زمان حدود ۱۰ روز بسته می‌ماند.
داروی کلرهگزیدین که برای کنترل پلاک، ژنژیویت و همچنین فضای پریودنتال بین لثه و دندان استفاده می‌شود.
همچنین در صورت عدم موفقیت داروهایی مانند پنی سیلین یا معادل آن، دندانپزشک متخصص داروهای دیگری را به عنوان درمان ثانویه تجویز می‌نماید؛ داروهایی مانند داروی کلیندامایسین که به طور معمول برای آبسه تشکیل شده در ناحیه‌ی استخوان و همچنین بافت نرم تجویز می‌شود.
از جمله دیگر داروهای آنتی بیوتیک می‌توان موارد زیر را نام برد:
- کلرهگزیدین گلوکونات
- کلیندامایسین
- داکسی سایکلین
- مترونیدازول
- پنیسیلین
- تری کلوزان
و از داروهای آنتی بیوتیک آهسته رهش یعنی داروهایی که به تدریج ترکیبات ضد باکتری آن آزاد می‌شود تا تاثیر طولانی تری داشته باشند، می‌توان موارد زیر را نام برد:
- کلرهگزیدین گلوکونات
- داکسی سایکلین هیکلات
- مینوسایکلین
چنانچه درمان با استفاده از آنتی بیوتیک‌ها همراه مسواک زدن‌های صحیح و همچنین استفاده از درست از نخ دندان باشد، بیماری لثه متوقف می‌شود و لثه‌ها دوباره صورتی رنگ و سالم خواهند شد.
به این نکته بسیار زیاد توجه داشته باشید که چنانچه دندانپزشک متخصص نوعی آنتی بیوتیک مشخص را برای شما تجویز کرده باشد، بایستی به صورت کاملا دقیق و با برنامه، دارو را طبق دستور دندانپزشک متخصص و تا مدت زمان تعیین شده مصرف نمایید تا خطر بروز مقاومت میکروبی کاهش پیدا کند.
شاید این سوال برای‌تان پیش بیاید که منظور از مقاومت میکروبی چیست؟
در پاسخ بایستی گفت مقاومت میکروبی به وضعیتی گفته می‌شود که در آن باکتری‌ها در مقابل آنتی بیوتیک‌ها مقاوم شده و دیگر تحت تأثیر قرار نمی‌گیرند! به یاد داشته باشید در چنین شرایطی برطرف کردن هر نوع عفونت در بدن فرد، بسیار دشوار و پیچیده خواهد شد. همچنین ۲ الی ۳ ماه پس از پایان درمان خود، بایستی برای مشخص شدن نتایج حاصل از آن، دوباره به دندانپزشک متخصص خود مراجعه نمایید.