سرفه گاهی به دلیل ورود میکروبها به راه‌های تنفسی و یا تغییر فصل و یا حتی گاهی با مصرف بعضی مواد غذایی خاص به سراغ‌مان می‌آیند؛ که ممکن است بسیار آزار دهنده باشد. مصرف بعضی از مواد غذایی برای درمان سرفه مفید است. در این مطلب، به توضیحاتی در رابطه با سرفه کردن و همچنین مواد غذایی مفید و موثر برای درمان آن خواهیم پرداخت.
با سلامت زیستی همراه باشید تا با مواد غذایی مفید برای درمان سرفه آشنا شوید.
سرفه؛ عارضه‌ای بی خطر اما آزار دهنده
سرفه، عارضه‌ای که به طور معمول همه‌ی ما حداقل یک بار در طول زندگی بدان دچار شده‌ایم و برای خود و اطرافیانمان نیز بسیار کلافه کننده بوده است! سرفه یک رفلاکس ناگهانی و کاملاً طبیعی است که در انسان‌ها و نیز حیوانات اتفاق می‌افتد. در این طی این واکنش کاملا طبیعی، ریه‌ها و راه‌های تنفسی فرد از وجود میکروبها، ذرات تهدید‌کننده‌ی خارجی و همچنین ترشحات مخاط تمیز می‌شود. به بیان ساده‌تر می‌توان گفت سرفه یک راه خروج سریع و با شدت هوا از ریه‌ها برای دفع خطر است.
بروز سرفه علل گوناگونی می‌تواند داشته باشد؛ استعمال دخانیات، آسم، بیماری سینوزیت، استفاده از برخی داروهای ضد فشار خون، استنشاق بعضی مواد محرک، بازگشت ناگهانی اسید معده و غیره. توجه داشته باشید اکثر سرفه‌ها ناشی از سرماخوردگی و آنفلوانزا هستند و به طور معمول حداکثر ۱ الی ۲ هفته به طول خواهند انجامید. اما سرفه‌های مزمن به طور معمول بیشتر از ۴ هفته طول می‌کشند و نمایانگر یک مشکل جدی هستند.
چه غذاها و میوه‌هایی برای سرفه و سرماخوردگی خوب است؟
بهتر است بدانید سرفه‌ها اغلب آن بدون نیاز به انجام مراقبت‌های پزشکی، خود به خود از بین می روند! البته بهره گیری از درمان‌های خانگی می‌تواند اکثریت سرفه‌ها را به آسانی خنثی کند. در این مطلب تعداد از مواد غذایی مهم و موثر در بهبود سریع سرفه‌ها را بیان خواهیم کرد؛ با ما همراه باشید.
مواد غذایی دارای ویتامین A و ماده‌ی آهن
ویتامین A یک ویتامین محلول در چربی و همچنین یک آنتی‌اکسیدان بسیار قوی است. ویتامین A نقشی حیاتی را در حفظ بینایی، عملکرد عصبی بدن، داشتن پوست سالم و ... دارد. بهتر است بدانید ویتامین A مانند دیگر آنتی اکسیدان‌ها در کاهش التهاب از طریق مبارزه با آسیب‌های رادیکال‌های آزاد، مشارکت دارد. آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین A مسئول ساختن استخوان‌های قوی، حفظ روشنایی پوست و حمایت از عملکرد سیستم ایمنی بدن هستند.
مصرف دو ماده‌ی آهن و ویتامین A در کاهش میزان عفونت‌های بدن بسیار مهم هستند؛ براساس یکی از آخرین مطالعات دانشمندان و محققان، استفاده از مکمل‌های این دو ماده مغذی سبب افزایش قوای ایمنی در کودکان در سنین مدرسه و همچنین کاهش میزان بروز عفونت‌های ریوی و سرفه شده است.
برخی از منابع غذایی خوب سرشار از ویتامین A عبارتند از جگر گاو، تخم مرغ، شیر، کره، هویج، سبزیجات زرد یا نارنجی مانند اسکواش، کلم، کاهو، اسفناج، انبه و سبزیجات برگ سبز و غیره. اکثر مردم در رژیم‌های غذایی خود، به اندازه لازم و کافی ویتامین A را دریافت میکنند؛ مقدار مناسب برای مصرف روزانه‌ی ویتامین A در افراد بزرگسال، یعنی ۱۴ سال و بالاتر، ۹۰۰ میکروگرم در روز است.
مواد غذایی دارای ویتامین‌های D
ویتامین D در بسیاری از خوراکی‌ها از جمله ماهی‌ها برای نمونه ماهی تن و سالمون، تخم مرغ، شیرهای فرآوری شده، کره، همچنین روغن کبد ماهی کاد به وفور یافت می‌شود؛ همچنین بهره گیری از نور خورشید تولید روزانه ویتامین D در بدن را افزایش می‌دهد. تحقیقات نشان می‌دهد روزانه تنها ۱۰ الی ۱۵ دقیقه قرار گرفتن در برابر نور خورشید می‌تواند بدن افراد را از کمبود ویتامین D ایمن نماید. ویتامین D در بدن ذخیره می‌گردد و در تنظیم عملکرد سیستم ایمنی بدن، نقش بسیار مهمی را داراست. براساس آخرین تحقیقات دانشمندان و محققان ثابت شده است که ویتامین D در عملکرد مناسب سیستم مخاطی موجود در ناحیه‌ی ریه‌ها تاثیرگذار بوده و در صورت کمبود آن در بدن، سرفه تشدید می‌شود.
البته توجه داشته باشید مصرف زیاد ویتامین D می‌تواند باعث از درست دادن اشتها، ایجاد ادرار پی در پی و همچنین کاهش وزن شود؛ همچنین میزان زیاد ویتامین D در بدن می‌تواند باعث بروز مشکلات کلیوی و قلبی شود!
مواد غذایی دارای ویتامین‌های گروه B
ویتامین B گروهی از ویتامین‌های محلول در آب هستند که نقش بسیار مهمی را در متابولیسم سلول‌ها بر عهده دارند. ویتامین B از گروه ویتامین‌هایی است که برای مقابله و ایمنی بدن در برابر بیماری‌ها بسیار ضروری است. ویتامین B برای پوست، چشم، کبد و موهای سالم مورد نیاز است؛ همچنین این ویتامین کمک می‌کند تا سیستم عصبی بدن به درستی کار کرده و برای عملکرد مناسب مغز نیز مورد نیاز است.
بر اساس آخرین تحقیقات انجام شده در دانشگاه تورین، کمبود ویتامین B12 منجر به سرفه‌های مزمن می‌گردد. در افرادی که مبتلا به کمبود این ویتامین هستند، سرفه‌های مزمن به دلیل ایجاد حساسیت زیاد در نایژه‌ها و افزایش عوامل التهابی ایجاد می‌شود. دقت داشته باشید در صورتی که سلول‌های ایمنی بدن عملکرد مناسب و ایده‌آلی نداشته باشند، ضعف و عفونت حاصل، باعث تشدید سرفه خواهد شد. سایر ویتامین‌های گروه B نیز در درمان سرفه موثر هستند. میوهها و سبزیجات برگ سبز تازه از منابع غذایی سرشار از این ویتامین‌ها هستند؛ همچنین دیگر منابع غذایی دارای این ویتامین عبارتند از جگر، دانه‌های کامل، بادام، شیر و لبنیات، پسته، ارده، لوبیا، ماهی پمپنو یا پرستو ماهی، ماهی تن، هویج، چغندر، کلم بروکلی، سیر، قارچ، آووکادو و غیره.
همچنین توجه داشته باشید به منظور تامین مقدار کافی ویتامین‌های گروه B لازم است از مصرف مواد غذایی که از جذب این ویتامین جلوگیری میکنند، خودداری نمایید برای نمونه مواد غذایی مانند شکر؛ غذاهای دارای شکر و کربوهیدرات فراوان از طریق تحریک لایه‌های داخلی ناحیه‌ی مری باعث تشدید سرفه و حتی بدتر شدن شرایط می‌شوند.
مواد غذایی دارای ویتامین C
ویتامین C که به نام اسید اسکوربیک نیز شناخته می‌شود، یک ویتامین محلول در آب است که به طور طبیعی در برخی از غذاها یافت می‌شود و همچنین به برخی دیگر از مواد غذایی نیز اضافه می‌گردد. همچنین می‌توانید ویتامین C را به صورت مکمل نیز دریافت نمایید! این ویتامین در متابولیسم پروتئین‌ها نیز نقشی بسیار مهم دارد. از آنجایی که علت بسیاری از سرفه‌ها سرماخوردگی است، مصرف ویتامین C می‌تواند در کنترل آن نقش مهمی را داشته باشد. این ویتامین یکی از مهم‌ترین آنتی‌اکسیدان‌ها است که در کاهش خطر بروز ذات‌الریه نقش مهمی دارد، بنابراین مصرف غذاهای سرشار از ویتامین C در کنترل سرفه بسیار موثر است.
دقت داشته باشید ویتامین C در کنترل سرفه‌های ناشی از آلرژی هم موثر است و مصرف این ویتامین باعث بهبود علائم آلرژی می‌شود، زیرا ویتامین C دارای خاصیت آنتی‌هیستامین است. میوهها و سبزیجات تازه بهترین منبع برای ویتامین C هستند. مرکبات، گوجه فرنگی، آب گوجه فرنگی و سیب زمینی بزرگترین منبع ویتامین C در رژیم غذایی آمریکایی‌ها به شمار می‌آیند. همچنین دیگر منابع غذایی مفید دارای این ویتامین فلفل دلمه ای قرمز و سبز، کیوی، کلم بروکلی، توت فرنگی، کلم بروکسل و طالبی است. بد نیست بدانید مصرف ۵ وعدهی غذایی متنوع از سبزیجات و میوهها در روز می‌تواند بیشتر از ۲۰۰ میلی‌گرم ویتامین C را برای بدن شما فراهم نماید.
مصرف مواد غذایی دارای ماده‌ی روی
روی یکی از عناصر مغذی است که نقش مهمی را در عملکردهای بدن دارا است این عنصر در واکنش‌های ایمنی بدن شرکت داشته و سبب بهبود عملکرد لنفوسیت‌های T یا به بیان واضح‌تر همان گلبول‌های سفیدی که با عفونت‌ها مقابله می‌کند، می‌شود. این عنصر معدنی به تازگی به داروهای ضد سرفه و همچنین شربت‌های گلو اضافه شده است. روی نقش مهمی در بهبود زخم و همچنین تقویت سیستم ایمنی بدن دارد و در کاهش میزان ابتلا به سرماخوردگی بسیار موثر است.
میزان نیاز روزانه آقایان به این عنصر ۱۵ میلی‌گرم و برای خانم‌های بالغ ۱۴ میلی‌گرم تخمین زده شده است. مواد غذایی مهمی که دارای این عنصر طبیعی هستند عبارتند از: گوشت تازه گاو، جگر گوساله، نان کامل، زرده‌ی تخم مرغ، روغن ماهی، حبوبات و غیره.
مواد غذایی دارای پروبیوتیک‌ها
توجه داشته باشید پروبیوتیک‌ها به طور مستقیم در درمان سرفه نقشی ندارند! اما در تنظیم ترکیب‌های باکتریایی روده‌ها بسیار موثرند. دقت داشته باشید ترکیب‌های باکتریایی بدن نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن و همچنین بهبود عملکرد آن دارند. همچنین بر مبنای شواهد و تحقیقات علمی و آزمایشگاهی، لاکتوباسیلوس که یکی از انواع پروبیوتیک‌هایی است که در لبنیات یافت می‌شود، احتمال ابتلای فرد به سرماخوردگی و آنفولانزا را کاهش می‌دهد. شیر غنی‌شده منبع بسیار خوبی از ماده‌ی لاکتوباسیلوس است؛ در بازار برخی ماست‌‌های غنی‌شده و نان‌های تهیه‌شده از خمیر ترش حاوی پروبیوتیک نیز وجود دارند که شما می‌توانید از آن‌ها استفاده نمایید. همچنین می‌توانید مکمل‌های پروبیوتیک استانداردی را نیز از داروخانه‌ها تهیه کنید.
مواد غذایی دارای بروملین
براساس نتایج آخرین تحقیقات انجام شده، آنزیم بروملین که در ریشه و میوه‌ی آناناس یافت می‌شود، به درمان سرفه‌ی خشک و همچنین روان شدن مخاط گلو کمک می‌کند. همچنین برخی دیگر از کارشناسان به اثر درمانگر بروملین بر سینوزیت و مشکلات سینوسی ناشی از حساسیت که ممکن است باعث سرفه شوند، باور دارند! دقت داشته باشید بروملین گاهی برای درمان التهاب و تورم نیز به کار می‌رود.
برای بهره گیری از خواص این ماده، در طول روز، ۳ بار یک تکه آناناس یا ۱۰۰ گرم آب آناناس را میل نمایید. البته توجه داشته باشید کودکان و بزرگسالانی که داروهای رقیق‌کننده خون مصرف میکنند، نبایستی مکمل‌های بروملین دریافت کنند. همچنین آن دسته از افرادی که در حال مصرف داروهای آنتی‌بیوتیک مانند آموکسی‌سیلین هستند، بایستی در مصرف بروملین دقت بسیار زیادی داشته باشند؛ زیرا جذب آنتی‌بیوتیک را افزایش می‌دهد.
همچنین دیگر مواد غذایی طبیعی که برای درمان سرفه توصیه می‌شود، عبارتند از: ریشه و برگ گیاه گل ختمی، برگ تازه نعناع، عسل طبیعی، چای آویشن و بسیاری دیگر که قبلاً در مقالاتی به آن پرداختیم: