سرفه به عنوان یک واکنش طبیعی بدن یا مکانیزم دفاعی، به تنهایی یک مشکل نیست بلکه نشانه‌ای از بروز یک مشکل است؛ و اگر ادامه پیدا کند، می‌تواند نشانه‌ای از وجود یک مشکل در بدن باشد. سرفه خشک در فصل سرما بسیار به سراغ ما می‌آید و باعث آزارمان می‌شود. در این مطلب، به معرفی روش‌های درمان سرفهی خشک خواهیم پرداخت.
با سلامت زیستی همراه باشید تا با روش‌های درمان سرفهی خشک و رهایی از این مشکل آزاردهنده آشنا شوید.
علت‌های سرفهی خشک
سرفه به عنوان مکانیزم مفید دفاعی بدن، یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که همگان در طول زندگی خود، حتی یک بار به آن دچار شده‌اند. سرفه، خود به تنهایی یک بیماری یا مشکل نیست بلکه نشانه‌ای از بروز یک مشکل و یا واکنش طبیعی بدن است، و اگر ادامه پیدا کند آزاردهنده بوده و می‌تواند نشانه‌ای از وجود یک مشکل در بدن باشد؛ و اگر جدی گرفته نشود تبدیل به یک بیماری خطرناک می‌شود که درمان آن در آن مرحله دشوارتر است. سرفه‌های مزمن و طولانی مدت، نشانه‌ای از وجود بیماری ریوی و یکی از رایج‌ترین علل مراجعه‌ی مردم به نزد پزشک متخصص است.
سرفهها را به طورکلی در دو دسته‌ی خشک و خلط‌دار تقسیم بندی می‌نمایند؛ سرفهی خلط‌دار سرفه‌ای است که به دفع خلط از بدن کمک می‌کند؛ توجه داشته باشید این سرفهها نیازی به سرکوب ندارند، زیرا سرفه‌های خلط‌دار می‌توانند آلودگی‌ها را از ریه و سینه‌‌ی شما تخلیه نمایند. و سرفهی خشک، سرفه‌ای است که بایستی هر چه سریع‌تر از آن آسوده شوید!
سرفهی خشکی که بعد از درمان یک سرماخوردگی در بدن باقی می‌ماند، می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. برای نمونه بعضی افراد، به سبب تنفس هوای خشک و گرم، مواد حساسیت‌زا و همچنین تحریک‌کننده‌های موجود در آن هوا، به سرفه می‌افتند؛ همچنین دیگر دلایل بروز سرفهی خشک مانند محرک‌های محیطی، دود سیگار، قطره‌های بینی و نیز آسم و ...
در بعضی موارد دیده شده است که برخی بیماری‌های مزمن ریه و یا حتی ریفلاکس معده نیز سبب بروز سرفهی خشک در افراد شده است. و یا حتی در موارد دیگر، سرفهی خشک در نتیجه‌ی عوارض جانبی ناشی از مصرف برخی از داروهای قلب و فشار خون بروز کرده است.
در رابطه با درمان سرفهی خشک بایستی گفت داروی ضدسرفه وجود ندارد، بلکه نیاز است در ابتدا مشکل مورد نظر، به صورت کامل و دقیق علت‌یابی شود و منشا بیماری رفع گردد. فراموش نکنید درمان خودسرانه‌ی سرفه ممکن است مشکلات زیادی را ایجاد نماید. توجه کنید درباره‌ی سرفه هایی که بیش از سه هفته تا یک ماه به طول می‌انجامند، حتما بایستی به یک پزشک متخصص مراجعه نمایید تا مشکل شما بررسی شود.
درمان‌‌های خانگی برای سرفهی خشک
آب و نمک غرغره کنید
یکی از شناخته‌شده‌ترین شیوه‌ها برای درمان سوزش گلو سرفه، غرغره کردن آب و نمک است؛ آب و نمک از طریق فرآیند اسمز یا گذرندگی به درمان گلودرد شما کمک می‌کند. توجه داشته باشید چنانچه مشکل سرفهی شما با تورم همراه است، این روش می‌تواند بسیار مفید باشد؛ زیرا هنگامی که میزان غلظت نمک در خارج از سلول بیشتر از داخل آن باشد، آب از داخل سلول به خارج از آن هدایت می‌شود تا تعادل برقرار شود؛ وقتی آب سلول را ترک می‌کند، تورم و در نتیجه حس ناراحتی فرد کاهش می‌یابد یا در توضیح بهتر می‌توان گفت هنگامی که نمک بیشتری روی مخاط گلو باشد، آب شروع به جاری شدن می‌کند تا اینکه همه چیز را متعادل کند!
برای تهیه کردن محلول آب و نمک، یک قاشق چایخوری نمک را با ۲۲۵ میلی‌لیتر آب ولرم ترکیب کرده و سپس به خوبی آن به هم بزنید تا حل شود. مقداری از محلول حاصل را به مدت ۱۵ ثانیه، در دهان خود غرغره نمایید؛ این کار را آن قدر ادامه بدهید تا آب و نمک تمام شود؛ در نهایت گلوی خود را با آب ساده شست و شو دهید.
اثرات درمانی بخار را از یاد نبرید!
بخار به سرعت می‌تواند مخاط و خلط را از بین ببرد؛ همچنین شما می‌توانید برای افزایش تأثیر بخار از روغن‌های مختلف استفاده نمایید تا اثرات درمانی بخار را افزایش دهند. دقت داشته باشید انتخاب و استفاده از روغن درخت چای و همچنین روغن اکالیپتوس، علاوه بر مبارزه با باکتری‌ها و ویروس‌ها، مجاری تنفسی شما را تسکین می‌دهد.
برای تهیه‌ی این محلول، به دو قطره روغن درخت چای، یک الی دو قطره روغن اکالیپتوس، یک کاسه آب و همچنین یک حوله‌ی نرم و تمیز نیاز دارید؛ اما برای آماده کردن در ابتدا مقدار کافی آب به جوش بیاورید و سپس آن را در کاسه‌ی عایق حرارت بریزید ۳۰ تا ۶۰ ثانیه صبر کنید تا آب کمی خنک شود. در این مرحله روغن را داخل آن ریخته و کمی آن را به هم بزنید تا بخار تولید شده از آن خارج شود. اکنون صورت خود را در مسیر خروج بخار تولید شده قرار بدهید و حوله را دور سر خود به‌گونه‌ای قرار بدهید که بخار را به دام بیندازید! سپس در همین حالت، چندین نفس عمیق بکشید. البته با احتیاط صورت خود را به ظرف نزدیک کنید و از یاد نبرید که بخار می‌تواند بسیار سوزاننده باشد! توصیه می‌کنیم این کار را در طول روز دو الی سه بار به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه تکرار نمایید.
نعناع: شفابخش طبیعی
برگ‌های تازه گیاه نعناع، دارای خاصیت فوق‌العاده شفابخشی در درمان سرفه است؛ مواد مرطوب کننده موجود در نعناع، گلوی شما را آرام می‌نماید. این گیاه به عنوان یک ضد انعقاد عمل کرده و همچنین به شکستن موکوس نیز کمک می‌کند. شما می‌توانید با استفاده از بخور حاصل از چای نعناع، از شدت سرفه خود بکاهید.
برای تهیه‌ی چای نعناع، برای هر ۱۵۰ میلی لیتر آب گرم، ۳ الی ۴ قطره روغن نعناع اضافه نمایید؛ سپس حوله را بر روی سر خود کشیده و نفس های عمیق بکشید؛ توصیه می‌کنیم یک بار در روز این کار را انجام دهید.
پیاز خام: خارج‌کننده‌ی خلط از گلو
استفاده از پیاز خام را فراموش نکنید! برای بهره‌گیری از خواص پیاز بایستی در ابتدا یک پیاز را ریز خرد کنید؛ سپس پیاز خرد شده را در داخل دستگاه میکسر ریخته تا له شود و بعد آب آن را بگیرید. در این مرحله، یک قاشق غذاخوری عسل را به آب پیاز اضافه نمایید و اجازه دهید تا به مدت ۴ الی ۵ ساعت بماند. این ترکیب درمانی را به عنوان شربت سرفه، در طول روز یک قاشق چایخوری به تعداد دو بار مصرف نمایید.
کشمش: قند طبیعی بی‌نظیر
کشمش به عنوان یک قند طبیعی سبب آرام شدن گلو شده و سرفه‌های خشک را درمان می‌کند. اما برای استفاده از این خاصیت کشمش؛ بایستی در یک دستگاه مخلوط‌کن، نصف فنجان کشمش، ۱/۳ فنجان شکر و ۱ قاشق غذا خوری آب ریخته و مواد را با هم مخلوط کنید. مخلوط را در یک تابه‌ی کوچک بریزید و حرارت دهید؛ چند دقیقه صبر کنید تا مخلوط حاصل کمی سرد شود. سپس هر شب پیش از خواب، ۲ قاشق غذاخوری از این مخلوط را میل نمایید.
زردچوبه: ضد عفونی‌کننده‌ی طبیعی
خواص ضد باکتری، ضد قارچی و ضد ویروسی زردچوبه باعث کشتن باکتری‌ها و قارچ‌های مختلفی می‌شود؛ بنابراین میکروب‌هایی که سبب بروز سرفهی خشک می‌شوند را از بین می‌برد. اما برای استفاده از این ضد عفونی کننده‌ی طبیعی بایستی ۱ قاشق غذاخوری پودر زردچوبه را با ۱ قاشق چایخوری عسل مخلوط نمایید تا یک خمیر آماده شود؛ سپس خمیر به دست آمده را در طول روز، ۴ بار مصرف کنید تا از سرفهی خشک رهایی یابید.
البته لازم به ذکر است که روش دیگری نیز برای بهره‌گیری از خواص زردچوبه وجود دارد و آن این است که ۴ لیوان آب را جوشانده و ۱ قاشق غذاخوری پودر زردچوبه را به آن اضافه کنید؛ سپس آن را خوب به هم زده و بگذارید به مدت چند دقیقه دم بکشد. در این مرحله مقداری آب لیمو و عسل را اضافه کنید و آن را خوب هم بزنید. این چای ترکیبی را به صورت منظم میل نمایید تا سرفهی خشک شما برطرف شود.
آویشن: ضد میکروب قوی
گیاه آویشن با خاصیت ضدمیکروبی خود، باعث نرم شدن عضلات نای و نایژه شده و مجاری تنفسی را باز می‌کند؛ این اتفاق در افراد مبتلا به سرفه‌های خشک، میزان سرفهها را کاهش داده و بیمار احساس آسودگی بیشتری می‌کند.
برای تهیه‌ی یک لیوان چای آویشن، به یک مشت گیاه آویشن تازه و یا دو قاشق غذاخوری آویشن خشک و همچنین ۲۲۵ میلی‌لیتر آب نیاز دارید؛ گیاه آویشن را به آرامی در هاون کوبیده و در فنجان بریزید؛ سپس آب جوش را نیز در فنجان بریزید و بر روی لیوان سرپوشی قرار دهید و تا آویشن ۱۰ الی ۱۵ دقیقه در آب باقی بماند. شاید طعم آویشن برای‌تان اذیت‌کننده باشد! برای بهبود طعم آن می‌توانید کمی عسل یا آب لیموترش را به آن اضافه کنید. این ترکیب نوشیدنی را در طول روز، دو یا سه بار مصرف نمایید. بهتر است بدانید مصرف این چای آویشن پیش از خواب باعث می‌شود خواب راحت‌تری داشته باشید.
از چای فلفل و عسل غافل نشوید!
فلفل سیاه پرفروش‌ترین ادویه‌ی جهان است اما آنچه بیشتر مردم از آن بی‌اطلاع هستند، این است که فلفل سیاه برای درمان سرفه‌های ناشی از تراکم مخاط و همچنین گرفتگی سینه بسیار مفید است. عسل نیز ماده‌ای طبیعی با خاصیت ضدمیکروبی است که می‌تواند این خاصیت خود را به فلفل سیاه، اضافه کرده و سرفهی شما را بهبود بخشد.
برای تهیه‌ی چای فلفل سیاه و عسل، به یک قاشق چایخوری پودر فلفل سیاه، یک قاشق غذاخوری عسل و همچنین ۲۲۵ میلی‌لیتر آب نیاز دارید؛ فلفل سیاه، عسل و آب جوش را در فنجانی بریزید، سپس محتویات فنجان کاملا به هم بزنید؛ ده دقیقه صبر کنید، و اکنون دوباره آن را هم بزنید و سپس بنوشید. این کار را در طول روز، یک یا دو بار انجام دهید تا مخاط شما نرم‌تر شود.
زنجبیل و نعناع: تسکین‌دهنده‌ی بی قید و شرط سرفه
شاید شنیده باشید که زنجبیل به عنوان یک ماده‌ی خلط‌آور می‌تواند به نرم کردن و همچنین خارج کردن مخاط از ریه‌های شما و نیز از بین بردن خارش آزاردهنده‌ی پشت گلو که ریشه‌ی بسیاری از سرفه‌های خشک است، کمک کند. در این بین، نعناع نیز خارش ناشی از سرفهها را تسکین می‌دهد. پس می‌توان حدس زد ترکیب این دو ماده‌ی قوی، می‌تواند تسکین‌دهنده‌ی بی قید و شرط سرفه‌های خشک شما باشد.
برای تهیه‌ی شربت ترکیبی از زنجبیل و نعناع، به سه قاشق غذاخوری زنجبیل خردشده، یک قاشق غذاخوری گیاه نعناع خشک، ۴ فنجان آب و همچنین یک فنجان عسل نیاز دارید. ابتدا زنجبیل را خرد کرده و همراه با نعناع به چهار فنجان آب اضافه کنید و آنها را بجوشانید. بایستی نوشیدنی ترکیبی حاصل آن قدر بجوشد تا حجم آن به نصف مقدار اولیه برسد! پس از جوشیدن و پس از اینکه کمی خنک شد، یک فنجان عسل را با آن ترکیب کرده و به هم بزنید تا تمام عسل کاملاً در آن حل شود. سپس شربت را در ظرفی ریخته و نگهداری کنید. توصیه می‌کنیم در طول روز، هر چند ساعت یک بار، یک قاشق غذاخوری از ترکیب نوشیدنی حاصل را میل کنید تا سرفه شما رفع شود. دقت داشته باشید شما می‌توانید این شربت را به مدت سه هفته در یخچال نگهداری کنید.
بادام: یک درمان باستانی برای سرفه خشک!
شما از بادام نیز می‌توانید برای درمان سرفه‌های خشک خود استفاده نمایید؛ تنها کافی است چند بادام را با یک لیوان آب پرتقال مخلوط کرده و آن نوشیدنی را در طول روز میل کنید تا از دست سرفه‌های خشک و آزاردهنده خلاص شوید.
برگ آووکادو: درمان ناشناخته!
برگ‌های گیاه آووکادو، سرشار از ترکیبات فلاونوئید که برای درمان بیماری‌های تنفسی نیز بسیار مفید است. براساس مطالعات اخیر پژوهشگران، جوانه و برگ‌های گیاه آووکادو می‌تواند به کاهش سرفه و همچنین درمان برونشیت کوتاه مدت کمک کند. برگ آووکادو، عضلات گلو را مرطوب کرده و سرفه و التهاب ناشی از آن را کاهش می‌دهد.
زنجبیل و ریحان: یک مسکن طبیعی درد
زنجبیل، تسکین‌دهنده‌ی درد گلو و با میکروب‌هایی که سبب بروز سرفهی خشک می‌شوند، مبارزه می‌کند؛ و همچنین ریحان، یک مسکن طبیعی درد است.
برای تهیه‌ی دمنوش زنجبیل و ریحان، ۲ قاشق چایخوری ریشه‌ی گیاه زنجبیل خرد شده و ۴ برگ تازه ریحان را در یک لیوان بریزید و با هم ترکیب کنید؛ سپس یک فنجان آب جوش روی زنجبیل و گیاه ریحان داخل لیوان بریزید و به مدت ۱۰ دقیقه صبر کنید تا به صورت کامل، دم بکشد. در انتها نوشیدنی ترکیبی حاصل را از صافی عبور داده و آن را بنوشید.
عسل: معجزه‌ی طبیعت
عسل یک ماده‌ی مسکن طبیعی است که درمان بسیاری از بیماری‌ها بوده و شما می‌توانید با مصرف روزانه عسل، ایمنی بدن خود را تضمین کنید. این ماده می‌تواند سطح غشای مخاطی تحریک‌شده در بدن را پوشانده و آن را تسکین دهد؛ و همچنین به علت وجود آنزیم‌های طبیعی در آن، عسل دارای خاصیت ضدباکتری است. عسل می‌تواند به کوتاه‌تر شدن دوره‌ی سرفه‌هایی که ریشه در مشکلات باکتریایی دارد، سبب شود. برای بهره‌گیری از خواص درمانی عسل، در طول روز، یک تا سه مرتبه و هر مرتبه یک قاشق غذاخوری عسل طبیعی را نوش جان کنید تا سرفه‌تان بهبود یابد. چنانچه به هنگام خواب، سرفه موجب آزار و اذیت شما می‌شود، توصیه می‌کنیم پیش از خوابیدن، یک قاشق عسل میل کنید؛ فراموش نکنید میزان عسل مصرفی برای کودک به جای یک قاشق غذاخوری، بایستی یک قاشق چایخوری در نظر گرفته شود.
چای سبز و عسل: آرام کننده‌ی گلو
عسل باکتری‌هایی که باعث سرفهی خشک می‌شوند را از بین می‌برد و چای سبز نیز، آرام کننده‌ی گلو است. برای تهیه‌ی این ترکیب ایده‌آل، یک لیوان آب را جوشانده و ۱ قاشق غذاخوری برگ چای سبز را به آن اضافه کنید؛ سپس بایستی، به مدت زمان 5 دقیقه‌ی دیگر بر روی حرارت پایین، به آرامی بجوشد و ۱۰ دقیقه‌ی دیگر نیز دم بکشد. چای را از صافی رد کنید، مقداری عسل خام را برای افزودن طعم و مزه به چای، اضافه کرده و به طور منظم آن را بنوشید.
لیموترش: راه‌حل درمان سریع
کمی نمک و فلفل سیاه را بر روی یک برش از لیموترش تازه بپاشید و سپس آن را خیلی سریع بمکید؛ این درمان برای کسانی که قلب ضعیفی دارند، به هیچ وجه مناسب نیست اما از اینکه چقدر سریع سرفهی خشک شما را درمان خواهد کرد، تعجب خواهید کرد.
چای شیرین‌بیان را از یاد نبرید!
ریشه‌ی شیرین‌بیان، ماده‌ای مسکن و خلط‌آور است که همزمان مجاری تنفسی شما را آرام می‌کند و می‌تواند التهاباتی که موجب تحریک گلوی شما شده است را کاهش دهد. اما شاید این سوال برای‌تان پیش آید که چگونه؟ ریشه‌ی شیرین بیان مخاط موجود را شل و رقیق می‌نماید و گرفتگی به وجود آمده را از بین می‌برد.
برای تهیه‌ی چای ریشه‌ی شیرین‌بیان، شما به دو قاشق ریشه‌ی خشک گیاه شیرین‌بیان و نیز ۲۲۵ میلی‌لیتر آب نیاز دارید؛ اما برای تهیه‌ی این ترکیب دارویی، ابتدا آب را به جوش آورده و سپس ریشه‌ی شیرین‌بیان و آب جوش را با هم در یک فنجان بریزید. پس از گذشت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه، همه‌ی محتویات موجود در فنجان را بنوشید؛ توجه داشته باشید بایستی این کار را دو بار در طول روز تکرار نمایید.
توصیه‌هایی برای پیشگیری از سرفهی خشک
- نباید در فضای داخل خانه دخانیات مصرف شود.
- نباید حیوان خانگی را در داخل خانه نگه داشت.
- باید آشپزخانه‌ها بسته باشند؛ زیرا دود ناشی از پخت و پز بر سینه می نشیند و آسیب رسان است.
- نباید در منزل از شومینه استفاده کرد.
- باید پس از استحمام در حمام را ببندید.
- باید در اتاق‌هایی که کامپیوتر قرار گرفته است، تهویه مناسب وجود داشته باشد.