دندان درد به طور معمول ناشی از پوسیدگی دندان، بیماری لثه و یا دیگر ساختارهای استخوانی فک می‌باشد؛ این درد به طور معمول به عنوان یک درد دائمی و یا متناوب احساس می شود که در صورت عدم درمان به‌موقع، از بین نخواهد رفت. بهترین و صحیح‌ترین درمان دندان درد مراجعه به دندانپزشک متخصص است اما برخی مواقع به دلیل شرایط خاص، مراجعه به دندانپزشک امکان‌پذیر نمی‌باشد.
در این مطلب، به معرفی روش‌های مختلف درمان دندان درد خواهیم پرداخت. با سلامت زیستی همراه باشید تا با روش‌های درمان دندان درد و رهایی از این درد آزاردهنده آشنا شوید.
دندان درد یکی از شایع‌ترین و متداول‌ترین مشکلات در بین افرادی است که بهداشت دهان و دندان را رعایت نمی‌کنند. دندان درد ممکن است مداوم و طولانی مدت یا لحظه‌ای و گذرا باشد؛ برخی از این نوع دردهای گذرا بعد از تحریک‌هایی مانند سرما، گرما، فشار ناشی از جویدن و یا حتی مسواک زدن احساس می‌شود.
پوسیدگی دندان یکی از رایج‌ترین علل درد دندان است که می‌توان با رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان، مراجعه منظم به دندانپزشک و جرم‌گیری دندان و نیز داشتن یک رژیم غذایی سالم و ایده‌آل از بروز آن پیشگیری کرد؛ برای نمونه شما می‌توانید تنها با خوردن روزانه یک سیب از اجتماع باکتری‌ها بر روی دندان‌های خود جلوگیری کرده و همچنین باعث تقویت دندان‌های خود شوید. توجه داشته باشید روش‌های دیگری نیز برای پیشگیری از پوسیدگی دندان وجود دارد از جمله افزایش مصرف ویتامین C با خوردن مرکبات مثل لیمو ترش و همچنین کلسیم و ... .
در توضیح علت بروز پوسیدگی دندان می‌توان گفت شیرینی‌ها، شکلات‌ها و نیز نوشیدنی‌های شیرین دارای کربوهیدراتهای تصفیه شده و همچنین شکر هستند؛ باکتری‌های موجود در دهان، این شکر را به نوعی اسید تبدیل می‌نمایند که با مینای دندان واکنش داده و سبب بروز پوسیدگی و همچنین فرسایش دندان می‌شود. درد دندان در این شرایط هنگامی آغاز می‌شود که پوسیدگی بوجود آمده، اعصاب و مویرگ‌های خونی موجود در ناحیه مرکز دندان را تحت تاثیر قرار دهد.
اما شاید این سوال برایتان پیش آید که اگر دچار دندان درد شدیم، چه کارهایی را برای کم شدن درد و التیام آن بایستی انجام داد؟
مراجعه به دندانپزشک بهترین راه درمان دندان درد
توجه داشته باشید صحیح‌ترین راه درمان دندان درد، مراجعه به دندانپزشک متخصص است زیرا دندان به خودی خود نمی‌تواند قسمت پوسیده و خراب شده را ترمیم و بازسازی نماید. درمان دندان درد براساس شدت پوسیدگی به وجود آمده در دندان، انجام می‌شود. دندانپزشک متخصص در این شرایط، ابتدا وضعیت دهان و دندان شما را بررسی و معاینه می‌نماید؛ گاهی ممکن است از عکس‌برداری X و رادیولوژی برای تشخیص مشکل به وجود آمده استفاده نماید.
هنگام مراجعه به دندانپزشک، وی سوالاتی را از شما خواهد پرسید:
- سوالاتی از جمله درد دندان شما از چه زمانی آغاز شده است؟
- آیا این درد تکرار می‌شود؟
- آیا درد تنها در یک محل احساس می‌شود یا در حال انتشار است؟
اولین و بهترین گزینه برای کنترل دندان درد، استفاده از داروهای خوراکی ضد درد است؛ اما با این توجه که منع مصرفی در رابطه با داروهای خوراکی ضد درد نداشته باشید. از بین داروهای خوراکی ضد درد، ایبوپروفن و استامینوفن موثرترین و رایج‌ترین استفاده است. فراموش نکنید قرص‌های خوراکی ترکیبی ضد درد دارای ایبوپروفن نیز برای این استفاده، بسیار مناسب هستند. شما می‌توانید این داروها را با مصرف دو قرص یا کپسول شروع کرده و تا زمان مراجعه به دندانپزشک متخصص هر چهار ساعت تا شش ساعت یک‌بار استفاده نمایید.
جرم‌گیری عمقی
گیر کردن یک تکه‌ی کوچک از غذا، برای نمونه پوسته‌ی ذرت بو داده شده در زیر لثه میتواند باعث بروز عفونت شود؛ در این شرایط جرم‌گیری عمقی توسط دندانپزشک متخصص انجام می‌شود. همچنین در برخی مواقع پس از انجام جرم‌گیری، درمان‌های خاص لثه نیز شروع می‌شود.
جرم‌گیری دندان پوسیده شده
چنانچه پوسیدگی ایجاد شده در مراحل ابتدایی خود باشد، می‌توان آن را با روش جرم‌گیری و سپس فلورایدتراپی متوقف نمود. در این روش درمانی، دنداپزشک سطح دندان را تمیز و صاف می‌نماید تا باکتری ها دیگر نتوانند به سطح دندان چسبیده و در آنجا مشکلی ایجاد نمایند.
پر کردن دندان پوسیده شده
پرکردن دندان، اصولی‌ترین و استانداردترین روش برای درمان درد دندان است. در این روش درمانی، دندانپزشک متخصص در ابتدا بخش پوسیده‌ی دندان را برداشته و سپس با استفاده از ماده‌ی سختی به نام آمالگام، سوراخ به وجود آمده را پر می‌کند؛
شاید برایتان این سوال پیش آید که ماده‌ی آمالگام از چه تشکیل شده است؟
این ماده‌ی سخت مخلوطی از سرامیک، طلا یا رزین کامپوزیتی است.
چنانچه دندان درد به خاطر شل شدن و یا شکستن پر کردگی قبلی ایجاد شده باشد، ابتدا ماده آمالگام از محل خارج شده و بعد پوسیدگی های جدید ایجاد شده از روی دندان برداشته و تمیز می شود؛ سپس محل موردنظر دوباره پر می‌شود.
لازم به بیان این موضوع است که چنانچه پوسیدگی ایجاده شده در دندان وسیع باشد و سبب ضعیف شدن ساختار دندان شود، بایستی بر روی دندان روکش گذاشته شود.
عصب‌کشی دندان پوسیده شده
چنانچه عفونت به وجود آمده سبب آبسه یا مردن عصب های ریشه‌ی دندان شود، عصب‌کشی انجام خواهد شد. در این روش، ابتدا دندانپزشک سوراخی را با استفاده از دریل مخصوص در ناحیه‌ی تاج دندان ایجاد می‌نماید تا به کانال ریشه دسترسی پیدا نماید؛ کانال ریشه محل قرار گرفتن مغز یا پالپ دندان، اعصاب و نیز رگ‌های خونی است. پس از دسترسی به کانال، پالپ عفونی شده‌ی دندان خارج شده و محل تمیز و ضدعفونی می‌شود. در مرحله‌ی آخر، کانال ریشه پر شده و سوراخ ایجاد شده نیز بسته می‌شود.
کشیدن دندان پوسیده شده
چنانچه میزان پوسیدگی دندان به اندازه‌ای باشد که نتوان آن را ترمیم کرد و حفظ نمود، برای درمان دندان درد و نیز جلوگیری از گسترش عفونت در لثه، بایستی دندان را کشید. توجه داشته باشید دندان کشیده شده را می‌توان با ترمیم‌هایی همچون دندان مصنوعی یا ایمپلنت و یا بریج جایگزین نمود.
تجویز دارو برای درمان عفونت ایجاده شده
چنانچه در محل دندان بیمار، عفونتی ایجاد شده باشد، و یا فرد بیمار تب داشته باشد یا فکش متورم شده باشد، دندانپزشک متخصص آنتی‌بیوتیک تجویز خواهد کرد.
برای کاهش درد غیر قابل تحمل و نیز در شرایطی که به دندانپزشک دسترسی ندارید، روش‌ها و توصیه‌های طبیعی وجود دارد که می‌توان با رعایت آن‌ها التهاب به‌وجود آمده را کاهش داد اما دقت داشته باشید که نمی‌توان این‌گونه درمان‌های طبیعی را جایگزین مطمئن و موثری برای درمان‌های متداول تسکین دندان درد دانست زیرا این درمان‌ها تنها علائم موجود را تا حدی تسکین می‌دهند. برخی از این درمان‌های طبیعی عبارتند از:
- استفاده از سیر که یکی از پرکاربردترین و نیز پرطرفدارترین درمان‌های طبیعی برای دندان درد است.
- استفاده از پیاز که به سبب دارا بودن خواص ضدباکتریایی در مقال عفونت‌های دندانی بسیار موثر است.
- استفاده از میخک به عنوان یکی از قدیمی‌ترین درمان‌ها به دلیل دارا بودن خواص ضدمیکروبی و ...
این نکته را فراموش نکنید که چنانچه درد دندان شما، مداوم و نیز عود کننده باشد بایستی در اولین فرصت ممکن به دندانپزشک متخصص مراجعه نمایید.