چرخه قاعدگی روی افکار و عواطف شما اثر سو میگذارد. خیلی از دختران و زنان قبل از پریودی دچار احساسات ناپایدار و همچنین برخی از علائم فیزیکی میشود. به مجموعهای از این علائم سندروم پیش از قاعدگی گفته میشود.
در ادامه با سلامت زیستی همراه باشید.
سندروم پیش از قاعدگی
قبل از قاعدگی فرد دچار علائمی مانند خستگی، اضطراب و افسردگی میشود. این علائم نشانه سندروم پیش از قاعدگی هستند. بعضی از این علائم به اندازهای شدید و جدی میشوند که میتواند بر زندگی روتین شما خلل وارد کرده و به نوعی شما را از رسیدگی به امور روزمرهتان باز دارند. البته تجربه این علائم به این معنا نیست که همه شما به سندروم پیش از قاعدگی دچار هستید. بنابراین مهم است که این علائم را بشناسید. مثلا اگر به این سندروم یا سندروم ناخوشی قبل از قاعدگی مبتلا باشید، این علائم در روزهای چهارم یا دوازدهم چرخه ۲۸ روزه قاعدگی به سراغ شما میآیند.
درواقع بیماریهای دیگری هم هستند که میتواند در نهایت باعث ایجاد سندروم پیش از قاعدگی و اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی شوند. بعضی از خانمها پیش خودشان فکر میکنند که دچار این سندروم هستند درحالی که خیلی از مواقع افسردگی یا اختلالات اضطراب با این بیماری اشتباه گرفته میشود.
در ادامه علائم دقیق این بیماری را با هم میخوانیم:
- بیماری افسردگی
- استرس یا تنش
- تغییرات غیرمنتظره خلق و خو
- کج خلقی
- نداشتن انگیزه و علاقه برای انجام کارها
- مشکل در تمرکز
- نداشت انرژی
- عطش غذایی و تغییرات اشتها
- بیخوابی و مشکلات در روند خواب
- علائم فیزیکی مانند تحریک پذیری سینه و پف کردن
- علائمی که با فعالیتهای روتین شما تداخل پیدا میکنند.
دلایل ابتلا به ناخوشی پیش از قاعدگی
علل دقیق ناخوشی پیش از قاعدگی و سندروم پیش از قاعدگی دقیقا مشخص نیست اما ریشه اصلی آن میتواند به مغز و نوسانات هورمونی مرتبط باشد. این به نوبه خود منجر به کمبود سروتونین عصبی میشود. بعضی از خانمها از جمله کسانی که جز موارد زیر هستند، بیشتر از دیگران در معرض سندروم ناخوشی پیش از قاعدگی هستند.
- سابقه شخصی یا خانوادگی
- بیماری افسردگی بعد از زایمان
- اختلالات خلقی
- بیماری افسردگی بیش از دیگران
چطور سندروم پیش از قاعدگی را تشخیص دهیم؟
تشخیص این عارضه باید به صورت بالینی و ثبت دقیق علائم در زمان در چند ماه متوالی صورت بگیرد. برای تشخیص این بیماری معمولا بیمار باید ماهها به پزشک مراجعه کند و در خصوص علائمی که تجربه میکند، گزارش دهد. این علائم در مرحله لوتئال سیکل به وجود میآیند و فورا بعد از شروع خونریزی تمام می شود. باید حداقل یک هفته فاصله زمانی بدون این مشکلات را داشته باشید و در صورتی که هر گونه علامتی در طول سیکل قاعدگی به جای ماند، تشخیصهای دیگر مانند استرس یا بیماری افسردگی محتمل خواهد بود.
ارزیابی و تشخیص سندروم قبل از قاعدگی
- سابقه گردشهای مرتب قاعدگی
- وجود برخی از علائم مرتبط با سندرم قبل از قاعدگی در مرحله لوتئال قاعدگی که عملکرد اقتصادی اجتماعی فرد را مختل کند.
بیمار باید حداقل برای ۲ ماه متوالی این علائم را تجربه کند:
- یک وقفه در بروز علائم در مرحله فولیکولی ایجاد میشود که تشخیص سندروم قبل از قاعدگی را ممکن میکند. درواقع این مورد اصلیترین نشانه این بیماری است. در صورتی که این وقفه وجود نداشته باشد، به احتمال زیاد فرد به افسردگی یا اختلالات خلقی دیگر مبتلا است.
- عدم مصرف داروها و مکملهای هورمونی
- CBC و TSH سرم در حد طبیعی باشد.
مواردی که بیماران را در معرض خطر بیشتر قرار میدهند
- مصرف کافئین زیاد
- استرس
- بیشتر شدن سن
- سابقه بیماری افسردگی
- سابقه خانوادگی
- رژیمهای غذایی نامناسب که میزان ویتامین و مواد معدنی کافی ندارند.
سابقه خانوادگی معمولا کمک زیادی به تشخیص راحتتر این بیماری میکند. چرا که این بیماری در بیشتر موارد ارثی است و میتواند آن را در دیگر اعضای نزدیک خانواده جستجو کرد. مطالعات حتی نشان میدهد که نرخ ابتلا به این بیماری در دوقلوهای همسان دو برابر بیشتر از دوقلوهای غیرهمسان است. به این معنا که اگر یک دوقلو این بیماری را داشته باشد، فرد دیگر با احتمال بیشتر از نرمال به این بیماری مبتلا میشود. همچنین احتمال بروز این بیماری در زنانی که به اختلالات خلقی مانند افسردگی یا اختلال دوقطبی دچار هستند، دو برابر بیشتر از دیگران است. با این وجود رابطه آنها هنوز اثبات نشده است. همچنين، ویتامین B، به خصوص ویتامین B۶، می تواند به PMS کمک کند.
چرا بعضی از افراد این علائم را شدیدتر از دیگران تجربه میکنند؟
محققان هنوز جواب درستی برای این سوال پیدا نکردهاند. ممکن است این تفاوت به میزان حساسیت هر کس به هورمونهای تخمدان بستگی داشته باشد.
سندروم پیش از قاعدگی دوره اوج دارد؟
این علائم معمولا در سالهای بلوغ شروع شده و ممکن است تا سنین یائسگی هم ادامه پیدا کنند. همچنین میان شدت علائم سندروم پیش از قاعدگی در بین زنان متعدد، تفاوتهایی وجود دارد. زنانی که به آندرومتریزو مبتلا هستند، معمولا علائم شدیدتری را در این بیماری تجربه میکنند.
آیا سندرم پیش از قاعدگی قابل درمان است؟
اگر این سندرم زندگی شما را تحت تاثیر قرار داده است، میتوانید به کمک موارد زیر از شدت علائم آن بکاهید.
ورزش
مطالعات اثبات کردهاند که ورزش کردن قادر است علائمی مانند احساس ناخوشی و کم بودن سطح انرژی را در افراد مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی کاهش دهد. طی این مطالعات مشخص شد که زنانی که سه بار در هفته تمرینات هوازی دارند و این کار را تا ۸ هفته متوالی ادامه میدهند، میتوانند پیشرفت قابل توجهی برای کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی داشته باشند.
مصرف ویتامین B6
در تعدادی از مطالعات مشخص شده است که این ویتامین میتواند علائم سندرم پیش از قاعدگی را کاهش دهد. مصرف این ویتامین به صورت مواد غذایی یا مکمل های موجود در بازار به افراد مبتلا کمک میکند. گل مغربی و پامچال هم مقادیر زیادی ویتامین B۶ در خود دارند.
تغییر دادن سبک زندگی
کارهایی مانند یوگا، ورزش و مدیتیشن که از استرس شما بکاهد، میتواند برای کاهش علائم این بیماری مفید باشد.
صحبت کردن با دیگران
صحبت کردن با همسر، خانواده و دوستان کمک میکند تا در جریان شرایط شما باشند و بتوانند درکتان کنند. آنها با این آگاهی میتوانند به شما کمک کنند تا از این دوران عبور کنید.
قرصهای ترکیبی ضدبارداری
این دسته از قرصها رایجترین روش برای کنترل نوسانات هورمونی تخمدان است و معمولا هم برای کاهش یا از بین بردن علائم این بیماری مفید است. برای مصرف این قرصها حتما باید با پزشکتان مشورت کنید.
سلامتزیستی