بیماری واریکوسل یکی از بیماری‌های مختص آقایان است که می‌تواند باروری آن‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری روی اسپرم تاثیر مستقیم دارد و باعث می‌شود که فرد عملا توانایی باروری را نداشته باشد.
در ادامه این مقاله از سلامت زیستی ما را همراهی کنید تا در خصوص بیماری واریکوسل بیشتر بدانیم.
بیماری واریکوسل چیست
بیماری واریکوسل درواقع پیچ خوردگی بالای کیسه بیضه است که روی تعداد و کیفیت اسپرم موجود در منی آقایان تاثیر می‌گذارد. واریکوسل فقط در بیضه رخ می‌دهد و شباهت‌هایی هم به واریس پاها دارد. این بیماری باعث ناباروری مردان و در برخی از موارد کوچک شدن کیسه بیضه می‌شود.
علت ابتلا به بیماری واریکوسل
کیسه بیضه کیسه‌ای است که بیضه‌ها را در خود نگه می‌دارد. این کیسه تعدادی سرخرگ و سیاهرنگ هم در خود دارد که کار خونرسانی به اندام تناسلی فرد را بر عهده دارند. ناهنجاری‌های سیاهرگ در کیسه بیضه را به عنوان واریکوسل می‌شناسیم. واریکوسل بیماری رایجی است و ۱۵ درصد از آقایانی که به سن بلوغ رسیده اند و ۲۰ درصد از نوجوانان را درگیر خود می‌کند. البته این بیماری در مردانی که در رنج سنی ۱۵ تا ۲۵ سال هستند، رواج بیشتری دارد. واریکوسل عموما در دوران بلوغ خودش را نشان می‌دهد و معمولا هم در بیضه چپ اتفاق میقتد. آناتومی بیضه چپ با راست فرق می‌کند. البته این بیماری می‌تواند در هر دو بیضه هم به وجود بیاید. اما این روند زیاد دیده نمی‌شود. همچنین واریکوسل همیشه سبب کم شدن اسپرم نمی‌شود.
چه عواملی باعث پیشرفت بیماری واریکوسل می‌شوند؟
یک بافت به نام طناب بیضه هر کدام از کیسه‌های بیضه را در خود نگه می‌دارد. این طناب از چند رگ و سرخرگ و عصب تشکیل شده است که از غدد محافظت می‌کند. در سیاهرگ‌های سالم داخل کیسه بیضه، چند دریچه یک طرفه وجود دارد که خود را از بیضه گرفته و به کیسه بیضه می‌برد و سپس آن را به قلب بازمی‌گرداند. در برخی از موارد هم جریان خون در سیاه رنگ مختل شده و رگ‌ها کم کم متورم می‌شوند. این روند بیماری واریکوسل را پیشرفته‌تر می‌کند. البته هنوز اطلاعات دقیقی در خصوص دلیل اصلی ابتلا به این بیماری و پیشرفت آن در دست نیست.
علائم ابتلا به واریکوسل
این بیماری می تواند کاملا خاموش باشد و هیچ نوع نشانه‌ای نداشته باشد اما برخی از موارد زیر به عنوان علائم بیماری واریکوسل شناخته می‌شوند:
- بزرگ شدن یا متورم شدن یکی از بیضه‌ها
- تورم در کیسه بیضه
- به هم پیچ خوردن رگ‌ها در کیسه بیضه که باعث می‌شود با لمس گردن این نقطه حس دست زدن به یک کیسه کرم به شما دست بدهد.
- دردهای ناگهانی و مکرر کیسه بیضه
خطراتی که در کمین شماست
در مورد خطرات بیماری واریکوسل می‌توان گفت که خطر اصلی در خصوص باروری مردان است. این بیماری می‌تواند در ۳۵ تا ۴۴ درصد مردان باعث ناباروری اولیه و ۴۵ تا ۸۱ درصد از مردان باعث باروری ثانویه شود. ناباروری اولیه وضعیتی است که فرد حداقل یک سال بدون روش‌های پیشگیری با همسرش رابطه برقرار کرده است اما هنوز بچه دار نشده‌اند. ناباروری ثانویه هم روش اسی است که در آن زوج‌ها حداقل یک بار به نتیجه رسیده‌اند اما برای دفعه دوم باروری اتفاق نمیفتد.
بیماری واریکوسل ناگهانی در مردان مسن
دلیل ابتلا ناگهانی به این بیماری می‌تواند گرفتگی یکی از رگ‌های داخل شکم باشد. این بیماری اگرچه زیاد رایج نیست اما بیشتر در مردانی که بیشتر از ۴۰ سال سن دارند، رخ می‌دهد.
درمان واریکوسل
ممکن است که بیمار اصلا تمایلی به درمان این بیماری نداشته باشد و یا نیازی به این کار حس نکند. خیلی از مردان دوست ندارند بعد از این صاحب فرزند شوند و در نتیجه کم بودن اسپرم در منی آن‌ها موضوع مهمی نخواهد بود. با این حال اگر بیماری واریکوسل علائم فیزیکی مانند درد، خشکی پوست بیضه و ناباروری (در افرذادی که می‌خواهند بچه دار شوند) را در پی داشته باشد، می‌توان به کمک جراحی آن را درمان کرد.
جراحی واریکوسل شامل بستن رگ‌هایی که مشکل دارند می‌باشد و بعد از بستن این رگ‌ها خون را در رگ‌هایی که هنوز سالم هستند، به جریان درمی‌آورند. در صورتی که فرد نابارور باشد، جراجی برای بهبود کیفیت اسپرم‌ها و درمان بیماری هم مفید است.
نشانه‌های بیماری واریکوسل جدی در نوجوانان شامل خشکی پوست بیضه، درد یا وجود علائم غیرعادی در آزمایش‌های منی است.
درمان بیماری واریکوسل به بهبود ویژگی‌های اسپرم کمک می‌کند اما هنوز نمی‌دانیم که درمان نکردن این بیماری می‌تواند روز به روز کیفیت اسپرم‌ها را بدتر از قبل کند یا خیر.
برخی از عوارض جراحی
- تولید مایعات در اطراف کیسه بیضه
- بازگشت دوباره بیماری واریکوسل
- عفونت
- آسیب به سرخرگ
- جراحی
برای درمان وبیماری واریکوسل با جراحی سه روش وجود دارد:
واریکوسلکتومی
عمل باز واریکوسلکتومی با بیهوشی یا بیحسی موضعی انجام می‌شود. در این جراحی کشاله ران یا در برخی از موارد نادر شکم را باز کرده و از طریق ان به محل بیماری دست پیدا میکنند. به کمک فراصوت و میکروسکوپ‌های جراحی رگ مشکل‌دار بسته شده و جریان خون به رگ‌های دیگر هدایت می‌شود. بعد از جراحی هم بیمار کمی احساس درد دارد اما می‌تواند خیلی زود به فعالیت‌های روزمرده خود برگردد.
لاپاراسکوپی
در این روش جراحی هم یک برش کوچک در شکم ایجاد شده و به کمک آن ابزار کوچکی وارد بدن می‌شود و رگ‌ها را می‌بندد.
آمبولی پرکوتانئوس
متخصص رادیولوژی یک لوله یا سوند را از گردن یا کشاله ران وارد بدن کرده و به کمک آن لوله ابزار جراحی را به سمت محل بیماری واریکوسل هدایت می‌کند. در این روش جراحی از مواد شیمیایی و فنرها برای زخم کردن و درنهایت بستن رگ‌ها کمک می‌گیرد. این نوع جراحی کمتر تهاجمی است و سرپایی هم می‌تواند انجام شود. همچنین زمان نقاهت کوتاهی دارد.
مراقبت‌های مورد نیاز بعد از جراحی
بعد از حراحی بیمار ممکن است برای ۳ تا ۶ هفته در کشاله ران خود احساس درد داشته باشد. همچنین کیسه بیضه و کشاله ران متورم و کبود می‌شود. این علائم در صورتی که مشکلی وجود نداشته باشد، بعد از ۳ تا ۴ هفته درمان می‌شود.
احتمالا بیمار می‌تواند بعد از ۲ تا ۳ روز هم فعالیت‌های روتین خودش را شروع کند. البته این روند به نوع شغل او هم بستگی دارد. در صورتی که شغل بیمار به ایستادن یا تحرک بدنی زیادی نیاز دارد، احتمالا او باید مدت زمان بیشتری را منتظر بماند. بهتر است این افراد حداقل یک هفته را به خودشان استراحت بدهند و از بازگشت به شغل‌شان خودداری کنند. اگر جراحی باز انجام داده باشید، نقاهت طولانی‌تری داشته و باید زمان بیشتری را تا بازگشت به زندگی روتین و محل کارتان صبر کنید.
همچنین توصیه می‌شود که تا دو هفته بعد از جراحی از شورت‌های محافظ که در داروخانه‌ها به فروش می‌رسند، استفاده کنید.
درمان نکردن بیماری
اگر شما و همسرتان مشکلی با نداشتن بچه ندارید، همچنین درد یا عوارض دیگری را حس نمی‌کنید، مجبور نیستید که برای درمان بیماری اقدام کنید.
سلامت‌زیستی